13 marca 2015 roku Papież Franciszek ogłosił w Bazylice św. Piotra, Nadzwyczajny Rok Święty. Jubileusz Miłosierdzia rozpocznie się otwarciem Drzwi Świętych w Bazylice św. Piotra, w Uroczystość Niepokalanego Poczęcia 2015 roku i zakończy się 20 listopada 2016 roku, wraz z Uroczystością Jezusa Chrystusa Króla Wszechświata.
Na początku tego roku Ojciec Świety powiedział: “To jest czas miłosierdzia. Ważnym jest, aby wierni świeccy żyli nim i zanieśli je do różnych sfer społecznych. Naprzód!”
Papież Franciszek ogłosił Jubileusz w drugą rocznicę wyboru, podczas homilii wygłoszonej z okazji Nabożeństwa Pokutnego celebrowanego w ramach inicjatywy „24 godziny dla Pana”. Inicjatywa ta, przeprowadzana przez Papieską Radę ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji, zachęca do otwarcia kościołów na całym świecie i zaprasza do celebrowania Sakramentu Pojednania. W tym roku, w ramach niniejszej inicjatywy, rozważane są słowa św. Pawła do Efezjan: „Bóg bogaty w miłosierdzie” (Ef 2,4).
Otwarcie Jubileuszu Miłosierdzia przypada na dzień, w którym wspominamy 50 rocznice zakończenia Soboru Watykańskiego II w 1965 roku, nadając w ten sposób szczególny wymiar, który zachęca nas do kontynuacji dzieła zapoczątkowanego na tymże Soborze.
Podczas Jubileuszu czytania liturgiczne w niedziele czasu zwykłego będą wzięte z Ewangelii wg św. Łukasza, nazywanego też „Ewangelistą miłosierdzia”. Dante Alighieri nazywa go: „scriba mansuetudinis Christi” czyli „pisarzem, który przywołuje łagodność Chrystusa”. Są powszechnie znane przypowieści o miłosierdziu obecne w Ewangelii św. Łukasza: o zagubionej owcy, o zagubionej drachmie czy o miłosiernym ojcu.
Oficjalne i uroczyste ogłoszenie Roku Świętego odbędzie się podczas tegorocznej Niedzieli Miłosierdzia, uroczystości wprowadzonej przez św. Jana Pawła II, która jest celebrowana w Niedzielę przypadającą po Świętach Wielkanocnych. Papież, stojąc przed Drzwiami Świętymi, ogłosi w tym dniu oficjalnie Bullę na Rok Święty.
Wśród Hebrajczyków, już od czasów starożytnych jubileusz był rokiem, który celebrowano co 50 lat. W tym czasie należało wprowadzić z powrotem równość dla wszystkich synów Izraela, ofiarując nowe możliwości rodzinom, które straciły swój dobytek a czasem nawet wolność osobistą. Bogaczom natomiast rok jubileuszowy przypominał, iż nadszedł czas, w którym niewolnicy z Izraela, którzy znów stali się im równi, mogą odwołać się do swoich praw. „Sprawiedliwość, wedle Prawa Izraela, to nade wszystko ochrona słabych” (św. Jan Paweł II, Tertio Millennio Adveniente 13).
Kościół Katolicki rozpoczął tradycję Roku Świętego wraz z pontyfikatem Bonifacego VIII w 1300 roku. Papież ten zaproponował celebrację Roku Jubileuszowego co 100 lat. Od 1475 roku, aby umożliwić każdemu pokoleniu przeżycie Jubileuszu, czas ten został skrócony do 25 lat. Jubileusz nadzwyczajny, natomiast, zostaje ogłoszony ze szczególnej i ważnej okazji.
Do dnia dzisiejszego w Kościele zostało ogłoszonych 26 Lat Jubileuszowych. Ostatnim był Jubileusz 2000 roku. Natomiast ostatnie nadzwyczajne Lata Święte to: 1933 rok, ogłoszony przez Piusa XI z okazji 1900-nej rocznicy Odkupienia; 1983 rok, ogłoszony przez św. Jana Pawła II w 1950 lat od Odkupienia.
Kościół Katolicki nadał hebrajskiemu jubileuszowi charakter bardziej duchowy. Jubileusz polega na przebaczeniu, odpuszczeniu grzechów otwartemu dla wszystkich, na możliwości odnowienia relacji z Bogiem i z bliźnim. W ten sposób Rok Święty staje się możliwością pogłębienia wiary oraz zaangażowania się na nowo w życie poprzez osobiste świadectwo chrześcijańskie.
Poprzez ogłoszenie Jubileuszu Miłosierdzia Papież Franciszek kładzie w centrum uwagi Boga miłosiernego, który zaprasza wszystkich, by wrócili do Niego. Spotkanie z Nim ożywia cnotę miłosierdzia.
Ryt inicjujący Jubileusz to otwarcie Drzwi Świętych. Mowa o tych drzwiach, które są otwierane tylko na czas Roku Świętego, a które normalnie są zamurowane. Drzwi Święte są w 4 rzymskich Bazylikach: św. Piotra, św. Jana na Lateranie, św. Pawła za Murami oraz św. Matki Bożej Większej. Ryt otwierający ilustruje w sposób symboliczny ideę otwarcia dla wszystkich wierzących tego szczególnego przejścia w stronę zbawienia.
Drzwi Święte w innych Bazylikach zostaną otwarte po uroczystości rozpoczęcia Roku Jubileuszowego w Bazylice św. Piotra.
Miłosierdzie jest tematem bardzo bliskim Ojcu Świętemu, który już jako biskup wybrał sobie za motto słowa: „miserando atque eligendo”. To fragment z Homilii św. Bedy Czcigodnego, który komentuje Ewangelię o powołaniu św. Mateusza, pisząc: „Vidit ergo Iesus publicanum et quia miserando atque eligendo vidit, ait illi Sequere me” (Ujrzał Jezus celnika, a ponieważ popatrzył na niego z uczuciem miłości oraz wybrania, powiedział mu: Chodź za mną). Ta homilia jest hołdem złożonym Bożemu miłosierdziu. Można również byłoby przetłumaczyć to motto: „Oczami miłosierdzia”.
Podczas pierwszego „Angelus” po swoim wyborze Papież Franciszek powiedział, że: „usłyszenie słowa miłosierdzie zmienia wszystko. To najlepsze, co możemy usłyszeć: że zmienia świat. Odrobina miłosierdzia czyni świat mniej zimnym i bardziej sprawiedliwym. Musimy zrozumieć dobrze to miłosierdzie Boga, tego miłosiernego Ojca, który ma tak wiele cierpliwości” (Anioł Pański 17 marzec 2013).
W trakcie Angelus z 11 stycznia 2015 roku powiedział natomiast: „Potrzeba dziś miłosierdzia i istotnym jest, aby wierni świeccy żyli nim i zanieśli je do różnych sfer społecznych. Naprzód! Przeżywamy czas miłosierdzia, to jest właśnie czas miłosierdzia”. A następnie, w swoim Orędziu na Wielki Post 2015, Ojciec Święty przypomniał: „Jakże pragnę, aby miejsca, w których wyraża się Kościół, w szczególności nasze parafie i nasze wspólnoty, stały się wyspami miłosierdzia na morzu obojętności!
W tłumaczeniu włoskim Adhortacji Evangelii gaudium słowo „miłosierdzie” pojawia się 31 razy.
Papież Franciszek powierzył przeprowadzenie Jubileuszu Miłosierdzia Papieskiej Radzie ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji.
Lista Jubileuszy zwyczajnych:
1300: Bonifacy VIII 1350: Klemens VI 1390: ogłoszony przez Urbana VI, przeprowadzony przez Bonifacego IX 1400: Bonifacy IX 1423: Marcin V 1450: Mikołaj V 1475: ogłoszony przez Pawła II, przeprowadzony przez Sykstusa IV 1500: Aleksander VI 1525: Klemens VII 1550: ogłoszony przez Pawła III, przeprowadzony przez Juliusza III 1575: Grzegorz XIII 1600: Klemens VIII 1625: Urban VIII 1650: Innocenty X 1675: Klemens X 1700: rozpoczęty przez Innocentego XII, zakończony przez Klemensa XI 1725: Benedykt XIII 1750: Benedykt XIV 1775: ogłoszony przez Klemensa XIV, przeprowadzony przez Piusa VI 1825: Leon XII 1875: Pius IX 1900: Leon XIII 1925: Pius XI 1933: Pius XI 1950: Pius XII 1975: Paweł VI 1983: Jan Paweł II 2000: Jan Paweł II 2015: Franciszek
W latach 1800 oraz 1850 Jubileusz się nie odbył ze względu na sytuację polityczną tamtych czasów.
Radio Watykańskie/RIRM